Покліч продкаў. Што гэта за з’ява такая? Адкуль ён паходзіць і, што больш цікава, куды ён кліча? Пачуць яго ў наш час вельмі няпроста – занадта ўжо высокая ў эфіры шчыльнасць месэджаў, рэпостаў і лайкаў. Але, як вядома, маючы вушы можа многае пачуць, а калі слухаць не толькі вушамі, дык і напэўна. У Джэка Лондана гэты кліч мне ў дзяцінстве здаваўся заўсёды нейкім пранізліва натуральным у сваёй першабытнай дзікасці. У свеце жывёл усе некалькі прасцей – калі твой продак воўк, то і зьвяртацца ён можа выключна да ўласнай ваўчынай сутнасці, якая ў крыві.
У людзей інакш. Павінна быць інакш, паколькі мы адрозніваемся ад прадстаўнікоў дзікай прыроды не толькі простым хаджэннем, вялікім пальцам і выразнай прамовай, але і змесцівам чарапной каробкі. Нават не столькі змесцівам, колькі тым, як гэта змесціва працуе. Але нягледзячы на тое, што гома сапіенс надзелены мысленнем і свядомасцю, яму бывае вельмі складана зразумець, што жыццё – гэта пастаянная барацьба паміж інтэлектам і жывёльнымі інстынктамі. І інтэлект нам дадзены не для таго каб максімальна якасна задаволіць свае першасныя патрэбы, а для таго каб усвядоміць, што Чалавек – гэта ў першую чаргу Душа. Калі лічяць сваімі продкамі калматых пітэкантрапаў, і пры гэтым прыкласці пэўныя намаганні, то можна напэўна пачуць не толькі іх далёкі ліслівы покліч, але нават іх дзікія крыкі над толькі што забітым мамантам. Што тычыцца мяне, то значна прыемней лічыць сваім продкам біблейскага Адама і верыць у тое, што чалавек створаны на вобраз і падабенства Божае. Калі б продкаў можна было выбіраць, то безумоўна тыя, якія “на вобраз і падабенства” выглядаюць значна прывабней.
Хацелася б думаць, што продкі мае, пачынаючы з самых старажытных, гэта людзі якія ўвасобілі ў сабе ўсе лепшыя чалавечыя якасці, людзі моцныя духам і целам, усе запар выбітныя мысляры і дзеячы, верныя і чыстыя душой мэтанакіраваныя стваральнікі светлай будучыні. І калі б гэта было так, то цяперашні Свет быў бы зусім іншым. Але Свет, нажаль, па-ранейшаму далёкі ад дасканаласці, людзі ўсё гэтак жа не ідэальныя, а ўсе мае продкі і славутыя і ніякія, хто раней, хто пазней, далучыліся да абсалютнай большасці. Відавочна, што людзей, якія пайшлі ў іншы свет у тысячы разоў больш, чым нас жывучых. І жыццё наша без сумненняў і выключэнняў сканчаецца далучэннем да гэтага пераважнай большасці. Пытанне толькі калі і як. Ды і гэта не надта важна. Значэнне мае толькі тое, што адбываецца ў той час, калі мы знаходзімся ў меншасці. Менавіта гэты перыяд і цікавіць мяне больш за ўсё. Менавіта з гэтага часу, які адпушчаны кожнаму і называецца жыццё, я чую, пакуль яшчэ невыразны, далёкі покліч маіх продкаў. Ён кліча мяне ў тыя гады, калі яны цешыліся і пакутавалі, стваралі і разбуралі, кахалі і лютавалі, знаходзілі і гублялі, палівалі родную зямлю потам і крывёю, нараджалі дзяцей і маліліся …
Толькі жывучым дадзена магчымасць асэнсавання часу, ад жывых залежыць ці стане Час гісторыяй, альбо знікне назаўжды як нешта непатрэбнае. Жывым дадзена права вырашаць што трэба захаваць у сваёй памяці, а што не. Думаю гэтым правам варта скарыстацца.
Для большасці гэта важна?